Terwijl de naam anders doet vermoeden, is vitamine D een in vet oplosbaar hormoon dat verantwoordelijk is voor een verhoogde opname van calcium, magnesium en fosfaat in de darmen. Het heeft ook allerlei gunstige effecten op de gezondheid.

Vitamine D-tekort
Meer dan een miljard mensen in de wereld heeft een vitamine D-tekort of hebben onvoldoende vitamine D. Verschillende onderzoeken tonen aan dat lage vitamine D-niveaus een rol spelen bij het veroorzaken van maar liefst zeventien soorten kanker, hart- en vaatziekten en botaandoeningen. Het menselijk lichaam is zo ontworpen dat het zonlicht op natuurlijke wijze gebruikt om vitamine D te produceren. Giftige niveaus kunnen daarbij niet worden bereikt, omdat het lichaam zijn eigen productie beperkt. Vitamine D-tekort is een tekort aan zonlicht, aangezien de meeste mensen bijna altijd binnenshuis zijn. De belangrijkste en natuurlijke manier om vitamine D te produceren is door blootstelling aan uv-B-straling. Geschat wordt dat 80 tot 90% van de dagelijkse behoefte van de mens afkomstig is van blootstelling aan uv-B.

Tekort oplossen met voedsel?
Voor de meeste mensen is voedsel niet de primaire bron van vitamine D. De aanbevolen vitamine D-inname varieert van 400-800 IE/dag (afhankelijk van de leeftijd), terwijl sommige studies een inname van 1.000-4.000 IE/dag of zelfs meer suggereren om het niveau optimaal te houden. Met een dieet van vitamine D-rijke vette vis, zoals zalm of makreel, eieren en vlees, samen met verrijkte voedselbronnen zoals melk, sinaasappelsap en granen is 600 IE/dag mogelijk. Dit is voor sommige mensen mogelijk nog niet genoeg vitamine D om het gewenste niveau te bereiken. Concluderend kan worden gesteld dat bepaalde voedselbronnen kunnen bijdragen aan het vitamine D-niveau, maar dat blootstelling aan (natuurlijk en kunstmatig) uv-licht of vitamine D-supplementen de sleutel zal blijven tot het verbeteren van de vitamine D-status op bevolkingsniveau.

Vitamine D-supplementen vergeleken met zonlicht
Om afdoende serumniveaus aan vitamine D te bereiken, kunnen supplementen als extra optie worden overwogen, bijvoorbeeld voor de wintermaanden, voor ouderen of voor mensen met huidtype 1. In het geval echter van wekenlange inname van hoge doses vitamine D3-supplementen (meer dan 30.000 IE/dag) bestaat de theoretische kans op het ontwikkelen van hypervitaminose, een aandoening waarbij een abnormaal hoog calciumgehalte in het bloed wordt veroorzaakt. Dat kan botten, weefsels en andere organen aantasten. Vitamine D die op natuurlijke wijze wordt geproduceerd door blootstelling van de huid aan uv-B veroorzaakt deze toxiciteit in het lichaam echter niet, aangezien het lichaam zijn eigen productie beperkt.