Zonnebrandcrèmes zijn multifunctioneel: ze beschermen de huid tegen de zon, maar ook tegen pigmentvorming en rimpels. Bovendien verminderen ze de kans op huidkanker. Tegenwoordig zijn we hiervan op de hoogte, maar vroeger was dit minder bekend en werd de huid langdurig blootgesteld aan UV-licht, met alle risico’s van dien.

UVA-stralen
De intensiteit van UV-straling hangt af van het seizoen, de locatie in de wereld en de tijd van de dag. UVA-straling (320-400 nm) komt 30 tot 50 keer vaker voor dan UVB-straling. De UVA-stralen kunnen oplopen tot 95 procent van alle UV-stralen die het aardoppervlak raken. Ze zijn gedurende alle daglichturen het hele jaar door met een relatief gelijke intensiteit aanwezig en kunnen zelfs wolken en glas binnendringen.
In de huid dringt UVA-straling door tot in de dermis. Dit zijn de diepere lagen van de huid, waar de elastine en collagene vezels zich bevinden. UVA-stralen zorgen voor huidveroudering en huidkanker. Een ezelsbruggetje hiervoor is de ‘A’ van ‘aging’.

UVB-stralen
UVB-stralen (280-320 nm) dringen in de huid niet verder door dan de oppervlakkige epidermis en zijn verantwoordelijk voor de vitamine D-productie. Teveel UVB veroorzaakt roodheid (erytheem) en zonverbranding. Een ezelsbruggetje hiervoor is de ‘B’ van ‘burning’. In tegenstelling tot UVA, dringt UVB niet door glas.
Het is belangrijk dat een zonnebrandcrème bescherming biedt tegen UVA- en UVB-straling.

Chemische zonnefilters
In zonnebrandcrèmes zitten verschillende zonnefilters, die kunnen worden onderverdeeld in twee groepen: chemische (organische) en minerale (fysische of inorganische) zonnefilters.
Chemische zonnefilters trekken in de huid en absorberen UV-straling. Ze beschermen de huid tegen UVA- en UVB-straling, afhankelijk van de specifieke zonnefilter. Chemische zonnefilters hebben nogal wat nadelen. Ze kunnen soms huidirriterend werken en uit sommige onderzoeken blijkt dat ze doordringen in de bloedbaan en de hormoonhuishouding verstoren.

Minerale zonnefilters
Minerale zonnefilters leggen een laagje op de huid, waardoor de straling wordt weerkaatst en verstrooid. Ze beschermen de huid zowel tegen UVA- als UVB-straling en zijn de minst huidirriterende zonnefilters. Hierdoor zijn minerale zonnefilters het meest geschikt voor mensen met een (over)gevoelige huid en kleine kinderen. Ze werden echter lange tijd niet in zonnebrandproducten gebruikt, omdat ze een doffe, witte gloed op het lichaam achterlieten.
De meeste zonnebrandproducten bevatten een combinatie van beide soorten zonnefilters, waardoor ze een bescherming vormen tegen alle UV-filters.

Factor
De factor van een zonnebrandcrème zegt iets over de tijd dat je in de zon kunt liggen zonder te verbranden. Als je 10 minuten in de zon kunt liggen zonder te verbranden, dan kun je met factor 10, 100 minuten (10×10) beschermd in de zon liggen voordat je je opnieuw in moet smeren. Gebruik je factor 30, dan is dit (10×30) 300 minuten.

Aanvullende maatregel
Zelfs zonnebrandmiddelen die uiterst doeltreffend zijn en tegen zowel UVA-straling (aging) als UVB-straling (burning) beschermen, kunnen geen volledige bescherming bieden. Een zonnebrandmiddel moet dan ook gezien worden als een aanvullende maatregel, naast het dragen van beschermende kleding en het opzoeken van de schaduw tussen 12.00 uur en 15.00 uur. Ook wanneer de zon niet schijnt, is het belangrijk om de huid te beschermen tegen UVA- en UVB-straling.