Rosacea komt vooral voor bij vrouwen vanaf 30 jaar. De roodheid en ontstekingsreacties kunnen soms ernstige vormen aannemen. “Wees terughoudend met antibiotica,” adviseert Els van Gogh, eigenaresse van SpaMedica Els van Gogh. Zij legt uit hoe rosacea te behandelen is.

Rosacea is chronische huidaandoening die veel voorkomt. Toch is het vaak niet eenvoudig om de diagnose te stellen omdat zowel kenmerken van acne als van couperose aanwezig zijn. Zelfs artsen weten vaak niet precies waar ze precies op moeten letten, zegt Els van Gogh, schoonheidsspecialiste en eigenaresse van SpaMedical Els van Gogh. “Ik denk dat je allereerst goed moet kijken naar de huid. Rosacea komt vaak op wat latere leeftijd voor dan acne. De couperose die je vaak in de huid ziet is bij rosacea wat vetter. Ook zie je vergrote poriën langs de neus via de lippenplooi naar de kin. Soms zijn er alleen ronde plekken op de wangen zichtbaar. Weet je het niet zeker, dan neem je een uitgebreide anamnese af. Vraag wanneer klanten merken dat het erger wordt. Na het eten van bepaalde dingen, of na het drinken van en glas wijn bijvoorbeeld. Vaak is er een samenspel tussen binnen- en buitenkant. Merkt iemand dat het komt en gaat, dat het soms erger is dan op andere dagen, dan is dat voor mij een teken dat het om rosacea gaat.”

Kenmerken

Rosacea betekent letterlijk: zo rood als een roos. Maar roodheid is niet het enige waaraan rosacea te herkennen is. Ook couperose, papels en pustels horen bij het huidbeeld. Niet altijd zijn alle kenmerken even duidelijk aanwezig. Els: “Rosacea kan gekenmerkt worden door pustels, bulten en oneffenheden. Het is dan echt een nodulair iets. Maar rosacea kan ook meer seborroïsch zijn, waarbij de plekken vetachtig zijn met schilfers en roodheid. Ook de vorm van met strakke wangen en roodheid zien we vaak. Klanten geven dan aan een pijnlijk en trekkerig gezicht te hebben. Rosacea kan ook de ogen aandoen, die vorm wordt oculaire rosacea genoemd en die herken je aan de roodheid, een branderig gevoel en schilferige randen. Ook rhinophyma komt voor. De neus wordt daardoor verdikt en knobbelig, vaak wordt dit ten onrechte als een ‘drankneus’ gezien. In de salon hebben wij het meeste te maken van de gevoelige, pustuleuze en seborroïsche vormen van rosacea.”

Vaak merken klanten dat de rosacea meer opspeelt in de wintermaanden. De haarvaten reageren op sterke temperatuurswisselingen waardoor ze krimpen en weer uitzetten. Met name bij mensen die droge, gespannen wangen hebben, kan dat een pijnlijk gevoel zijn. Maar bij anderen gaat het in de winter juist beter. Els: “Mensen met een seborroïsche vorm van rosacea hebben in de zomer vaak meer last. Hoge temperaturen stimuleren de talgproductie en dat vergroot het probleem. Voor iedereen met rosacea geldt dat je beter uit de zon kunt blijven. Natuurlijk beschermt een SPF de huid, maar het is juist de warmte van de zon die zorgt voor een kloppend en brandend gevoel. Gelukkig hoef ik dat maar zelden uit te leggen: 95% van de mensen met rosacea gaat uit zichzelf al niet in de zon.”

Voedselintolerantie

De oorzaak van rosacea is niet bekend. Waarschijnlijk wordt de aandoening veroorzaakt door een ontregeling van het immuunsysteem. Ook de dermodex mijt, een organisme dat van nature op de gezonde huid voorkomt, zou van invloed kunnen zijn. Daarnaast is het mogelijk dat erfelijke aanleg een rol speelt. Els: “Artsen schrijven vaak antibiotica voor om rosacea te behandelen. Daar baal ik van, want daarmee help je je darmflora om zeep. En goed functionerende darmen zijn enorm belangrijk voor een gezonde huid. Ik geloof dat rosacea vaak te maken heeft met een voedselintolerantie of -allergie. Daarom hebben wij een dame in de salon die door middel van bioresonantie kan doormeten of iemand een intolerantie heeft voor een bepaalde stof. Zo had ik laatst een klant met gevoeligheid en pustels, die overgevoelig bleek te zijn voor Franse kazen en olijven. Sinds ze die uit haar dieet heeft geëlimineerd, is haar huid zichtbaar beter. Soms hebben mensen geen idee dat ze een glutenallergie hebben. De test laat dat feilloos zien. Bij het elimineren van gluten zie je meteen dat de huid opknapt. Rosacea wordt vaak getriggerd door voeding; ik denk dat het bij driekwart van de mensen van invloed is. Bioresonantie is een stukje gereedschap waarmee we het lichaam als het ware van binnen kunnen bekijken. Wij bereiken op deze manier goede resultaten. Het loont dus zeker de moeite om na te gaan of er in je omgeving iemand zit die bekend is met bioresonantie. Wellicht is een samenwerking mogelijk.”

Weerstand 

Helaas is rosacea niet te genezen. Maar behandelen kan gelukkig wel, en daarmee is deze huidaandoening prima onder controle te houden. Els: “Wanneer de voeding is aangepakt, kunnen we vervolgens de weerstand van de huid langzaam weer gaan opbouwen. Dan kan met salicylzuur peelingen. Belangrijk daarbij is dat je altijd rustig begint en stapje voor stapje naar sterkere behandelingen gaat. Je moet steeds de grenzen iets verleggen, maar er niet met grote stappen overheen gaan. Vergelijk het maar met de sportschool. Daar begin je ook niet meteen met honderd kilo aan je halter. Bij salicylzuur kun je beginnen met een laag percentage van bijvoorbeeld 3,5%. Merk je dat de ontstekingen minder worden en dat bij seborroïsche rosacea het vettige en schilferachtige aspect verdwijnt, dan kun je naar een hoger percentage toe.

Een andere manier om de huid sterker te maken, is microneedling. Dat kunnen klanten thuis ook zelf doen, uiteraard wel na een zorgvuldige en uitgebreide instructie. Het herstelproces dat door de microscopische beschadigingen op gang wordt gebracht, helpt de huid om meer weerstand op te bouwen. 

Om de vaatjes te elimineren kun je laser of ILP inzetten. Hoe minder haarvaatjes er zijn, hoe minder ontstekingsreacties je krijgt en hoe kleiner het effect van die vaatjes op de huid is. Er is niet één discipline die het beste werkt bij rosacea, ik geloof juist in het combineren van behandelingen. Er zijn diverse technieken die je in kunt zetten en die leveren uiteindelijk samen het beste resultaat.”

Stappenplan

De behandeling van rosacea vergt geduld en doorzettingsvermogen. Vandaag behandeld en morgen effect: dat gaat in dit geval niet op. Soms duurt het maanden, soms ook jaren voor er echte verbetering zichtbaar is. Els: “Wanneer je echt paarse wangen hebt, ben je natuurlijk niet in één keer klaar. Het is een heel proces dat we samen aangaan, waarbij we heel voorzichtig beginnen en stapje voor stapje verder komen. Vanuit de klant gezien is dat best even doorzetten. Daarom is het belangrijk om goed te blijven communiceren. Kijk welke mogelijkheden je in je zaak hebt en zet daarmee een stappenplan op. Onderbouw waarom dit je aanpak is en waarom je ervan overtuigd bent dat het niet sneller kan of moet. In het begon behandel ik vaak een keer per vier weken, later kan dat eventueel iets minder frequent. Rosacea gaat op en neer. Het blijft soms even weg en komt dan in alle hevigheid terug. Vaak zie je dat stress hierbij een trigger is. Het is dus belangrijk om te blijven behandelen, anders komt het terug. 

Roscaea kun je niet genezen, je krijgt het nooit helemaal weg. Maar het is wel goed onder controle te houden. Je kunt het huidbeeld verbeteren, vervagen, verzachten. Spreek dat uit naar je klant, zodat die weet wat het verwachtingspatroon is.”

Leefstijl

Naast de bezoekjes aan de salon kunnen klanten zelf ook hun leefstijl aanpassen om de rosacea zo rustig mogelijk te houden. Om te beginnen is het aan te raden om irriterende factoren zoals kruiden, alcohol, kou en wind zoveel mogelijk te vermijden. Els: “Het belangrijkste advies: ga niet in de zon! Door warmte zetten de vaten uit en dat is nou net wat je niet wilt. Verzorg je huid met zachte producten die ook kalmerend werken. Arganolie bijvoorbeeld is goed ingrediënt. Wil je de roodheid camoufleren, kies dan een medische camouflage die de huid niet afsluit. Zo kan de warmte gewoon uit de huid. Ik werk met Lycogel. Die laat de huid ademen en kalmeert ook meteen. De producten zijn waterproof en hebben een fysische factor 30.

Tenslotte is het echt aan te raden om eens te laten nakijken of de rosacea met voedselintolerantie te maken heeft. Wanneer je weet waar je slecht op reageert, kun je je dieet daar zoveel mogelijk op aanpassen. Veel mensen kunnen daar echt mee geholpen zijn.”

Dit artikel is geschreven door Marielle Seegers. Het artikel verscheen eerder in Beautyspot.nl printedition winter 2015