Met welk type litteken heb jij te maken? 

Afhankelijk van de beschadiging van de huid, kunnen er littekens ontstaan. Wanneer alleen de opperhuid (epidermis) is beschadigd ontstaan er geen littekens. Wel kan er hyperpigmentatie, een donkere verkleuring van de huid, of hypopigmentatie, een lichte verkleuring van de huid, optreden. Wanneer de huid is beschadigd in de dermis is de kans groot dat er een litteken kan ontstaan. Afhankelijk van de plaats van de verwonding, het type verwonding (chirurgisch of niet chirurgisch), de huidskleur en het genetische aspect, kunnen er al dan niet fraaie en minder fraaie littekens ontstaan. Naast de ‘gewone’ littekens, kunnen we de littekens onderverdelen in de volgende types:

Hypertrofische littekens:

Deze littekens ontstaan doordat de huid zich wil herstellen waardoor er een overproductie van fibrineweefsel wordt gemaakt, en sterk verdikte littekens ontstaan. Ze liggen dus op de huid en voelen hard aan. Ze kunnen soms pijnlijk zijn en jeuken, Meestal ontstaan ze tussen de 3 weken en 1 jaar na de verwonding, in deze tijd worden de littekens dikker. Vooral de huid boven het borstbeen, de schouders, de nek en de oren zijn geneigd tot de vorming van hypertrofische littekens. Dit litteken kent een gentisch en rasgebonden aanleg.

Atrofische littekens:

Bij deze littekens is er meestal sprake van een klein, dun litteken welke vaak verzonken ligt in de huid. Dit soort littekens ontstaan door acne, striae, restanten van huidbeschadigingen na infecties, virussen, en schimmels, chronische lupus erythematosus en na röntgenbestralingstherapie.

Keloïd:

Deze littekens lijken op hypertrofische littekens, echter zijn deze littekens abnormaal verdikt, onregelmatig gevormd en rood tot donker gekleurd. Kenmerkend is dat het litteken buiten de grens treed van het originele litteken. Ook dit litteken kan pijnlijk zijn. Meestal ontstaan deze littekens op plekken waarbij de huid op spanning staat. Een keloïd litteken kan gevormd worden na elke huidbeschadiging, maar net zoals bij hypertrofische littekens is dit vaak ook genetisch en rasgebonden.

Behandelingen:

Het type litteken is vast te stellen met het blote oog, daarna kan er gezocht worden naar een geschikte behandeling. Er zijn meerdere behandelingen die verschillende type littekens kunnen verbeteren, elk type behandeling werkt op een ander component van het litteken. Zo maken siliconenpleisters het litteken soepeler, een  gefractioneerde CO2 laser verbeterd de structuur en corticosteroïd maakt het litteken vlakker. 

Behandeling bij ‘gewone’ littekens:

Peeling:

Je hebt verschillende soorten peelingen in lage en hoge gradaties die ingezet kunnen worden om de structuur en de kleur van het litteken te verbeteren, Een peeling zorgt voor activatie van de celdeling in de huid waardoor de opperhuid zich gaat vernieuwen. Een peeling kan ook ingezet worden bij atrofische littekens.

Behandeling bij atrofische littekens:

Gefractioneerde CO2 laser:

Deze laser maakt hele kleine gaatjes in de huid waarin warmte wordt ontwikkeld. Deze warmte wordt in de huid omgezet tot collageen en elastine, die ervoor zorgt dat het litteken minder verzonken ligt in de huid en als het ware wordt opgevuld.

Dermaroller:

Dit is een roller met naaldjes die variëren van lengte waarbij je over het litteken rolt. Hierbij worden er kleine gaatjes in de huid gerold, waarbij de huid zich opnieuw gaat herstellen. Hierdoor wordt collageen gestimuleerd waardoor het litteken na meerdere behandelingen een verbeterde structuur krijgt en minder verzonken in de huid ligt. In vergelijking met de gefractioneerde CO2 laser is dit een minder invasieve behandeling.

Behandeling bij hypertrofische en keloïd littekens

Corticosteroïd:

Dit zorgt voor een vermindering van de delingsactiviteit van het littekenweefsel. Ook eventuele ontstekingsverschijnselen zoals roodheid en zwelling worden hierdoor minder. Vaak zijn meerdere injecties nodig voordat het litteken, zachter, soepeler en minder verheven wordt. Ook bij deze littekens kan de siliconenpleister –gel een verbetering geven.

Siliconenpleister of gel:

Nadat de huid herstelt is kan de siliconenpleister of gel aangebracht worden. Dit zorgt ervoor dat het litteken vlakker wordt en soepeler aanvoelt. Je kunt het zelf aanbrengen waardoor de behandeling ook als ondersteuning kan dienen voor andere littekenbehandelingen. 

Massage:

Door middel van bepaalde massagetechnieken kun je het bindweefsel losser maken, waardoor het litteken vlakker en soepeler wordt. Dit vergt tijd en geduld, zelfs wanneer het litteken soepel is kan het zijn dat wanneer je een periode stopt met de behandeling het litteken weer harder wordt. 

De huid van een litteken zal altijd ‘anders’ zijn dan de huid die niet beschadigd is. Deze huid kan gevoelig of juist ongevoelig zijn, is wat fragieler dus kan sneller verbranden en vaak is het pigment verdwenen uit het litteken: hypopigmentatie.

Een verwonding heeft tijd nodig om te herstellen,  dit kan soms tot 3 maanden duren. Wacht met alle intensieve behandelingen totdat de wond herstelt is. Een litteken heeft niet altijd een behandeling nodig en kan ook mooi uit zichzelf genezen. Daarnaast is een litteken niet altijd ontsierend, het kan ook karakteristiek zijn. Naarmate je meer levenservaring hebt, krijg je meer karakteristieke littekens die iets zeggen over je leven.