Vitamine D is een groep van vet-oplosbare stoffen, waarvan de twee belangrijkste vormen vitamine D2 (calciferol) en vitamine D3 (cholecalciferol) zijn. Vitamine D2 is van plantaardige oorsprong (in gist en paddenstoelen) en vitamine D3 is van dierlijke oorsprong (in vette vis). Vitamine D3 is de meest effectieve vorm voor de mens.

Vitamine D kan in het menselijk lichaam worden geproduceerd onder invloed van zonlicht. In de strikte definitie van vitamine zou vitamine D dus eigenlijk geen echte vitamine zijn (de mens kan deze stof zelf maken). Echter, de menselijke productie van vitamine D is ontoereikend en we zijn afhankelijk van de aanvoer uit externe bronnen. Hierdoor wordt vitamine D toch als echte vitamine beschouwd.

Nagenoeg alle vitamine D wordt in de huid (epidermis) onder invloed van zonlicht gemaakt. Het zonlicht (bestaande uit UV-B licht) reageert in de huid met een cholesterol verbinding tot een vitamine D verbinding. Dit proces vindt plaats tijdens de eerste 10 minuten van zonlicht blootstelling. De huid stopt daarna vanzelf de vitamine D productie, omdat het anders schadelijk zou worden. Onze huid weet dus zelf wanneer er voldoende vitamine D is aangemaakt. Korte tijd geen sun blocker gebruiken kan dus helpen om voldoende vitamine D aan te maken!

De werking van vitamine D is ontdekt in de zoektocht naar een remedie voor Engelse ziekte. Engelse ziekte is een botaandoening (onvoldoende botvorming) die vroeger vooral bij jonge kinderen voorkwam. Zonnen hielp de Engelse ziekte te voorkomen, hetgeen later in verband werd gebracht met de aanmaak van vitamine D. Vitamine D bleek een essentiële rol te spelen in de afzetting van calcium en fosfor in botten en gebit.

Ook in huidverzorgingsproducten heeft vitamine D meerdere effecten. Vitamine D zorgt voor –
•    regulering van hoornceldeling in de opperhuid (keratinocyten) en dus een goede behandeling van bijvoorbeeld psoriasis;
•    bescherming van de huid tegen infecties, door de natuurlijke barrièrelaag van de huid te onderhouden;
•    melanine productie in de huid en dus een gezonde huidpigmentatie.

Huidverzorgingsproducten bestaande uit een combinatie van vitamine A & D kunnen effectief werken. De werking van vitamine A (retinol) wordt versterkt door de aanwezigheid van vitamine D. Vitamine A & D – een goed duo om rimpelvorming te vertragen en de huid elastisch te houden!

Vitamine D wordt ook wel het zonlicht vitamine genoemd. Dit is de vierde in een serie columns van Dr. Jean Paul Janssens over de werking van de belangrijkste vitaminen.