Cosmeceuticals zijn cosmeticaproducten met hogere concentraties werkzame ingrediënten die in het grijze gebied tussen cosmetica en geneesmiddelen vallen. Producten in deze categorie hebben vaak zowel een cosmetische (verzorgende) werking als een genezende werking. Voorbeelden hiervan zijn tandpasta’s die ook fluoride bevatten, shampoos tegen roos en huidverzorgingsproducten die de huid niet alleen verzorgen maar ook verbeteren. De vraag naar cosmeceuticals neemt toe en dat wordt vooral veroorzaakt door de toegenomen vraag naar anti-aging producten. Dit blijkt uit internationaal onderzoek van GBI Research.

Vraag cosmeceuticals groeit

Cosmeceuticals omvatten een breed scala van producten. Anti-roos shampoo is bijvoorbeeld een cosmetisch product, want het reinigt het haar. Maar het heeft ook medische aspecten, want het behandelt de hoofdhuid. Op dezelfde manier kan een vochtinbrengende crème zowel verzorgende aspecten hebben als medische, anti-aging eigenschappen. Ingrediënten die veel voorkomen in cosmeceuticals bevatten hydroxyzuren zoals salicylzuur, antioxidanten zoals vitamine C en natuurlijke plantaardige producten zoals aloë vera, samen met enzymen en/of hormonen en worden op de plaats aangebracht waar ze hun werk moeten doen. Ze zijn een alternatief voor plastische chirurgie die weliswaar goede resultaten beloven maar meer kosten in termen van tijd, geld en veiligheid. 

Grijs gebied

Omdat cosmeceuticals niet hoeven te voldoen aan de Geneesmiddelenwet hoeft er geen bewijs van de geclaimde werking overlegd te worden bij Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (Nederland) of de FDA (VS). Deze instanties beoordelen de werkzaamheid, risico’s en kwaliteit van geneesmiddelen. Veel cosmeceuticals bevatten ingrediënten met alleen maar anekdotisch bewijs van de gevolgen ervan, zoals zelfevaluatie van gebruikers, maar de te verwachten resultaten worden niet gestaafd met harde, bewijsbare uitspraken op basis van wetenschappelijk onderzoek. Maar in de praktijk legt de consument vaak zelf de associatie tussen de werkzame ingrediënten in de crème en de vermeende resultaten. 

Zo is van de medicijn tretinoïne crème (vitamine a- zuur crème) op de huid bewezen dat het deling van de cellen van de bovenste huidlaag stimuleert, waardoor oude cellen verdwijnen. Artsen schrijven dit middel voor bij acne, rode verkleuring van neuspunt en wangen (rosacea), onregelmatige bruine vlekken (hyperpigmentatie) en bij enkele andere huidaandoeningen.Als de fabrikant aan de consument vertelt dat crème X een hoge concentratie vitamine a-zuur bevat, dan legt de consument zelf het verband dat het product dus tegen puistjes, rosacea en pigmentatie zal werken. Maar de fabrikant zelf doet er geen harde uitspraken over. Die vertelt meestal in de reclame dat veel mensen het product geprobeerd hebben dat die mensen tevreden waren. 

Big business

De markt wordt gedomineerd door een klein aantal grote spelers zoals Procter & Gamble, L ‘ Oréal, Unilever en Beiersdorf, die hun succes toeschrijven aan de opbouw van grote merken zoals L’Oreal, Garnier en Nivea met enorme marketing budgetten. De markt voor cosmeceuticals in de VS, Engeland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Japan bedraagt gezamenlijk 23,2 miljoen Euro en er wordt een groei verwacht van zo’n 4,6%. Op dit moment richten de cosmeticabedrijven nog op ontwikkelde landen, maar in de toekomst zullen zij zich ook geen richten op opkomende markten zoals Latijns-Amerika, China en India. Het gaat dus om big business en de zeer concurrerende, miljarden dollar industrie. 

Bron: GBR Research: Cosmeceuticals Market to 2018 – Technological Advances and Consumer Awareness Boost Commercial Potential for Innovative and Premium-priced Products