De temperaturen buiten zijn flink koud, althans, we zijn het niet meer zo gewend! De verwarming binnen staat goed te branden maar ook het kacheltje in ons lichaam is flink wat uurtjes actief om ons lichaam warm te houden en van energie te voldoen. Desondanks kan het zo zijn dat we onze handen en voeten niet voldoende warm krijgen en we wintertenen en winterhanden kunnen krijgen. Hoe ontstaat deze aandoening en wat kunnen we eraan doen?

Wanneer het koud is vernauwen bloedvaatjes (vasoconstrictie) waardoor het lichaam de warmte niet kan verliezen aan de omgeving. Bij warm weer, werkt dit juist andersom. Dan verwijden de bloedvaatjes zich (vasodilatatie) om juist de warmte af te geven aan de omgeving. Bij wintertenen en winterhanden werkt dit mechanisme niet goed. Is er een oplossing?

Oorzaken winterhanden en -tenen
Bij blootstelling aan kou vernauwen niet de kleine bloedvaatjes maar juist de grote bloedvaten die dieper in ons systeem liggen. Om het tekort aan bloed in de huid te compenseren gaan de kleine vaatjes nu juist maximaal open staan. Deze storing in de bloedvoorziening van de huid leidt tot pijn en branderigheid in de aangedane huid. Je zou het misschien niet denken, maar de vochtigheidsgraad van de koude lucht is een belangrijkere factor bij het ontstaan van wintertenen en winterhanden, dan de temperatuur. Hoe vochtiger de kou, hoe meer kans op wintertenen en winterhanden. Uiteraard werkt het niet mee als je in de koude buitenlucht werkt.

Ook zien we dat wanneer je een behoorlijk onder- of overgewicht hebt, de kans groter is op het ontwikkelen van wintertenen en/of winterhanden. Daarnaast speelt erfelijkheid ook een rol. Wintertenen en winterhanden zijn te herkennen aan rode, blauwrode of paarse plekken, zwellingen, jeuk, branderigheid en het gloeien of tintelen van de huid. In sommige gevallen kunnen er blaren, zweertjes of zelfs wondjes ontstaan. Kenmerkend van wintertenen en winterhanden is dat de klachten verergeren wanneer je je ledematen weer opwarmt.

Wat kun je ertegen doen?
Helaas zijn er geen definitieve oplossingen om winterhanden en wintertenen te voorkomen. Wel kun je in de praktijk een goede hand- of voetmassage geven zodat de doorbloeding wordt gestimuleerd. Smeer de voeten daarna in met een vette crème om kloven en wondjes te voorkomen. Een crème die op recept verkrijgbaar is, is Capsicum crème 0.075% FNA. Deze crème stimuleert de doorbloeding, werkt tegen de jeuk en verdooft een beetje. Ook werkt Midalgan Forte om de doorbloeding te stimuleren en is verkrijgbaar zonder recept bij de drogist of apotheek. Wisselbaden met warm en koud water kunnen ook zorgen voor een betere doorbloeding, oftewel vasoconstrictie en vasodilatatie. Zorg er wel voor dat de temperatuurverschillen niet te groot zijn en het laatste bad een warm bad is om de handen en voeten warm te houden. Sluit daarna bijvoorbeeld af met een paraffine pakking voor de handen om de warmte vast te houden en de huid weer soepel te maken.

Maar de beste oplossing is de lente, zodat de kou verdwijnt en de zon zijn intrede weer doet!